Toon 3 Resultaat/Resultaten

Oorzaken van een burn-out

Leestijd: 5 minuten

Er kunnen verschillende oorzaken een rol spelen voor het ontstaan van een burn-out. Vroeger werd vaak gedacht dat burn-out werk gerelateerd is. Maar dat is zeker niet de enige oorzaak om een burn-out te krijgen. Door langdurige stresssituaties kun je ook burn-out raken.
Daarnaast speelt niet alleen de soort stresssituaties een rol, maar ook hoe jij om gaat met zo’n situatie. Sommige mensen kunnen de meest heftige situaties meemaken en toch in een vorm van rust blijven, terwijl anderen bij kleine stresssituaties helemaal van de kaart kunnen zijn.

Persoonlijke kenmerken die de kans op een burn-out vergroten
  • Je stel hoge eisen aan jezelf: je wilt alles perfect doen. Je legt de lat hoog voor jezelf en je bent niet snel tevreden met het eindresultaat. De vraag is of je überhaupt ooit tevreden bent en trots kan zijn op je eigen prestaties. Vaak komt dit vanuit onszelf en hoeft dit niet altijd worden opgelegd door onze omgeving. Je kan gaan over-presteren om gezien te worden en om te laten zien dat je het kan. Hierdoor is de kans groot dat je over je eigen grenzen gaat.
  • Je durft geen ‘nee’ te zeggen: je durft geen ‘nee’ te zeggen, omdat je bang bent dat mensen je zullen afwijzen of omdat je het gevoel niet wilt krijgen dat je niet meedoet. Of je zegt geen ‘nee’ omdat je vind dat je voor de ander klaar moet staan. Je bent erg loyaal en ‘nee’ zeggen voelt als de ander laten vallen.
  • Je hebt een grote verantwoordelijkheidsgevoel: je voelt je verantwoordelijk voor je werk of bezigheden. Je kan niet tegen half werk en wil het graag goed doen.
  • Je vind het moeilijk om je emoties te uiten: door het niet uiten van je emoties krop je alles op in je onderbewustzijn. Weggestopte emoties kunnen naar boven komen in de vorm van lichamelijke klachten, zoals pijn of vermoeidheid. De verbinding met jezelf raak je steeds verder kwijt, waardoor je steeds minder goed dingen aanvoelt zoals je grenzen.
  • Je hebt moeite om hulp te vragen: door alles zelf te willen doen, omdat je het lastig vind om hulp te vragen kan het zijn dat je een hoop last op je eigen schouders neemt. Hulp vragen wordt vaak gezien als zwak. Alles zelf willen doen, terwijl het eigenlijk te veel is, kan enorm belastend zijn.
  • Je bent enorm gemotiveerd en betrokken: je wilt graag van alles doen en bent graag betrokken, ten koste van jezelf. Je bent enthousiast en wilt graag, maar je staat ver van jezelf vandaan en hebt niet in de gaten wat jouw grenzen zijn.
  • Je hebt moeite met plannen en prioriteren: door moeite te hebben met plannen en prioriteren wordt je overspoelt door taken die je nog wilt doen en heb je geen overzicht meer. Dit kan stress tot gevolg hebben, omdat je een deadline moet halen, maar je overziet het niet.
  • Je bent de verbinding met jezelf kwijt: doordat je de verbinding met jezelf kwijt bent, heb je geen idee meer wat je grenzen zijn, hoe je je voelt en ga je maar en door omdat je denkt dat het kan. Maar wellicht dat je lichaam allang signalen aangeeft dat het rust nodig heeft.
  • Je voelt een enorm druk op jezelf: in de huidige maatschappij ligt de werkdruk, maar ook de maatschappelijke druk heel erg hoog. Er wordt veel van je verwacht, maar je kan ook zelf een hoop van jezelf verwachten. Ook al kun je niet meedoen met die druk, je probeert het wel, want je wilt niet falen.
  • Je hebt last van angsten: faalangst is een angst die jou enorm kan pushen om door te blijven gaan, terwijl het eigenlijk niet meer gaat. Want stoppen / een pauze nemen voelt als falen. Rust pakken is zwak. Hard werken is sterk.
  • Je bent hoogsensitief: wanneer jij hoogsensitief bent dan ben je gevoeliger voor stress. Als HSP’er ervaar jij prikkels veel diepgaander en het verwerken van die prikkels duurt langer. Je denkt diepgaander na over dingen en dat kan stress geven over bijvoorbeeld de toekomst en wat komen gaat. Ook kunnen hoogsensitieve personen heel gevoelig zijn voor sfeer. Wanneer er op je werk een negatieve, stressvolle sfeer hangt dan kun je daar last van hebben.
Omstandigheden die de kans op een burn-out vergroten
  • Scheiding.
  • Verlies van een dierbare.
  • Traumatische gebeurtenis.
  • Hoge werkdruk op het werk of binnen het gezin.
  • Spanningen thuis of op het werk.
  • Ontslag.
  • De huidige maatschappij.
Grenzen

Over je grenzen gaan en dit niet weten of negeren is één van de hoofdoorzaken om een burn-out te krijgen. Door geen ‘nee’ te zeggen, alleen maar door te blijven gaan en de verbinding met jezelf kwijt te zijn ga je continu over je eigen grenzen heen. Je stopt niet op tijd, je neemt niet de rust die je nodig hebt en voordat je het weet neemt jouw lichaam het over. Het trapt keihard op de rem en dan is het ‘Stop! Tot hier en niet verder’.

Gelukkig betekent dit niet het einde. Het is mogelijk om hieruit te komen en het anders te gaan doen. Je bent wie je bent, maar het is zeker mogelijk om dingen anders te gaan aanpakken. Wanneer jij leert ontdekken dat jouw identiteit niet afhangt van jouw prestaties, functie, werk, sociale status, etc… dan kun je leren om dat los te gaan laten. Als jij jezelf leert (h)erkennen en van jezelf leert houden, dan ga je beter voor jezelf zorgen. Maar als jouw beeld over jezelf negatief is, dan heb je geen motivatie om goed voor jezelf te zorgen en blijf je doen zoals je het altijd hebt gedaan.

Kenmerken van een burn-out

Leestijd: 2 minuten

Een burn-out uit zich in verschillende kenmerken, zowel psychisch als lichamelijk. Er is sprake van een burn-out wanneer jouw klachten langer duren dan 6 maanden en je door uitrusten niet lukt om op te laden. Je bent altijd moe en al je dagelijkse bezigheden zijn moeilijk uitvoerbaar of zelfs onuitvoerbaar.

Psychische kenmerken
  • Spanningsklachten: vergeetachtigheid, slaapproblemen, emotionele labiliteit, piekeren, concentratieproblemen, prikkelbaarheid of een gejaagd gevoel.
  • Verlies van controle en grip: Verlies van controle en de problemen in je leven. Verliezen van grip op de situatie en een gevoel van machteloosheid.
  • Dagelijkse bezigheden moeilijk uitvoerbaar of zelfs onuitvoerbaar: Dit is te merken op je werk, thuis en in je sociale leven.
Lichamelijke symptomen

Naast dat een burn-out zich kenmerkt in psychische symptomen, kan het ook resulteren in lichamelijke klachten. Te denken aan:

  • Vermoeidheid
  • Hoofdpijn
  • Duizeligheid
  • Pijnlijk gevoel op de borst
  • Hartkloppingen
  • Pijn in de buik of een opgeblazen gevoel
  • Last van spijsvertering
  • Niet tegen drukte/herrie kunnen: sneller overprikkeld
  • Spierpijn
  • Maagpijn

Het is altijd raadzaam om voor jezelf uit te laten sluiten bij jouw huisarts of er geen andere stoornissen of ziektes spelen. Wanneer dit niet het geval is, dan is het wellicht raadzaam om hulp in te schakelen om uit jouw burn-out te komen. Vaak zit er een reden achter waarom je in een burn-out terecht bent gekomen. Dit hoeft niet altijd te gebeuren omdat het voor een lange periode druk was op je werk. Er kunnen ook andere zaken meespelen zoals een onverwerkt trauma, perfectionisme, geen grenzen durven aangeven, altijd maar door willen gaan en noem maar op.

Het is goed om van jezelf bewust te worden wat de onderliggende oorzaak is van jouw burn-out, zodat je die wortel kan verwijderen. Want als je ervoor kiest om een lange periode rust te nemen en daarna weer aan de slag gaat, dan is het risico op weer een burn-out groot. Ikzelf ben twee keer in een burn-out terecht gekomen, omdat ik bij mijn eerste burn-out niet de juiste hulp had gevonden. Daardoor werd de wortel niet aangepakt en kwam ik weer in een burn-out terecht. Gelukkig vond ik de tweede keer wel de juiste hulp en is de wortel aangepakt.

Wat is een burn-out?

Leestijd: 3 minuten

De benaming burn-out is het Engelse woord voor ‘opgebrand’. Het betekent dat je letterlijk opgebrand bent en dat je geen energie reserves meer hebt. Een burn-out is het eindstadium na een langdurige periode van stress en (over)spanning. Wanneer je langer dan een half jaar klachten hebt van vermoeidheid en uitputting, dan spreken we van een burn-out. Je hebt dan niet alleen te maken met fysieke vermoeidheid, maar ook met geestelijke vermoeidheid.

Energievoorraad

Iedere dag als je wakker wordt dan begin je de dag met een bepaalde hoeveelheid energie. Hoeveel dat voor jou is, is heel persoonlijk. De ene persoon heeft een groter energiepotje dan de ander. Dit kan te maken hebben met ziekte, maar ook met wie je bent. Wanneer jij bijvoorbeeld hoogsensitief bent zal je wat sneller door je energie voorraad heen zijn dan iemand die niet hoogsensitief is. Want bij hoogsensitieve personen komen prikkels veel diepgaander binnen en duurt het langer om die prikkels te verwerken. Dit kost extra energie.

Wanneer jij meer energie verbruikt dan wat er in je energiepotje zit dan is dat voor een keertje niet erg. Je hebt dan de volgende dag misschien een brakke dag, maar dan pak je die dag extra rust en de volgende dag zal je energievoorraad weer volledig zijn aangevuld. Wanneer jij voor een langdurige periode meer energie verbruikt dan dat je in voorraad hebt, dan wordt het een ander verhaal. Dit slaap je niet even meer bij. Een langere periode van rust is dan noodzakelijk, alleen doen we dit vaak niet. We leven in een maatschappij waar het maar door en door gaat en waarbij er veel van je gevraagd wordt.

Reserves verbruiken

Als je voor een langere periode je reserves gaat gebruiken om je dag door te komen, dan zit je in de gevaren-zone. Want je lichaam trekt dit op een gegeven moment niet meer. Op een gegeven moment kun je op een punt gaan komen dat je lichaam stop roept. Als we dan nog niet luisteren, dan gaat het lichaam niet alleen roepen, maar dan gaat je lichaam schreeuwen en functies uitschakelen. Je kan klachten gaan ontwikkelen die jou dwingen om te stoppen.

Wanneer je in dit stadium bent gekomen, dan is je lichaam opgebrand. Het kan niet meer. Geestelijk wil jij misschien nog door en denk je nog door te kunnen, maar lichamelijk is het lichaam ‘op’.

Juiste hulp en begeleiding kan je uit een burn-out helpen

Ikzelf ben twee keer in een burn-out terecht gekomen. Ik ging jarenlang over mijn grenzen heen en negeerde de signalen in mijn lichaam. Totdat mijn lichaam stop zei. Ik kreeg klachten en ik kon niet meer werken. Ik moest wel stoppen. Alleen ik was té laat. Ik had mijn lichaam zodanig verwaarloost dat ik niks meer kon dan alleen maar slapen.

Door de juiste hulp en begeleiding heb ik geleerd om mezelf te leren kennen. Door (h)erkenning van wie ik ben ging ik leren wat mijn grenzen waren, wie ik nu echt was (hoogsensitief) en hoe ik dingen anders kon doen zonder dat ik té veel energie verbruikte op een dag.